ش از آنکه به نظارت پدیده شاتون زدن در خودرو بپردازیم عالی میباشد با خویش شاتون و وظایف آن آشنا شویم. لوازم یدکی جک این قطعه جزو مهمترین قسمتهای پیشرانههای داخلسوز به شمار میرود. از آنجایی که شاتون در معرض نیروهای بسیار زیاد جایدارد بدین ترتیب بایستی بضاعت تحمل اینگونه فشارهایی را داشته باشد. شاتون میان پیستون و تمایللنگ قراردارد و تکان خطی (بالا و تحت) پیستون را به تکان چرخشی تمایللنگ تبدیل مینماید. درین روند نیروهای متعددی به شاتون وارد می گردد.
از گرمای زیاد گرفته تا فشار و تنش سبب ساز می شوند شاتون همواره در معرض فرسایش قرار داشته باشد. به همین خیال میباشد که خودروسازان از اشکال متفاوت شاتون ها با محصولهای متفاوت جهت پیشرفت در عملکرد تولیدها خویش به کارگیری مینمایند. می بایست اعلامکرد شاتون پیشرانههای داخلسوز از سه نصیب مهم راز گران قدر، رمز خرد و بدنه تشکیل میگردد. قسمت خرد شاتون به پین پیستون متصل میشود تا سبب ساز رابطه آن با پیستون خواهد شد. معمولاً راز گرانقدر این قطعه نیز به گرایشلنگ متصل گردد. این اتصال از روش یاتاقان خاصی شکل میگیرد تا اصطکاک کاهش یابد.
شاتون ها از متاعهای مختلفی ایجاد می شوند که مثلا آنها میقدرت به فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، آهن ریختهگری گردیده به همپا گرافیت و… اشاره نمود. در پیشرانههای ساختوساز انبوه صنعت خودرو، شاتون ها معمولاً از فولاد ساخته می شوند البته در خودروهای پرفورمنس و مسابقهای مثالهای مخصوصی نیز چشم می شوند. حتی شاتون های آلیاژ آلومینیومی نیز ساختوساز گردیدهاند که وزن معدود و بضاعت و توان جذب ضربات بالایی داراهستند. تیتانیوم یک مورد گران قیمت دیگر برای کاهش وزن شاتون میباشد که اما بهشکل بسیار محصور بکار میرود.
البته همفعلا که با شاتون آشنا شدیم خوب میباشد به عبارت شاتون زدن بپردازیم. بهطورکلی هرگونه فساد درین قطعه اصلی را با عبارت شاتون زدن ذکر مینمایند البته مراد بیشتر مکانیکها از شاتون زدن شکستن قطعه حافظه گردیده خواهد بود. در طی چرخش گرایشلنگ، شاتون معمولاً پایینفشار نیروهای متعددی جای دارد که مثلا آن ها میاقتدار نیروهای ناشی از زاویه در بین پیستون و گرایشلنگ، نیروهای ناشی از جنبش رو به ذیل و بالای پیستون باطن سیلندر اشاره نمود. این نیروها با ارتقاء بدور موتور بیشتر می شوند. فساد شاتون که معمولاً با عبارت شاتون زدن ذکر میگردد به دلایل گوناگونی چهره خواهد بخشید که به دنبال به آن میپردازیم.
دلایل فساد شاتون خودرو
شاتون زدن
درپی به بعضا از مهم ترین دلایل فساد شاتون خودرو اشاره میشود:
ایراد در سیستم سرازیر کاری
وجود هرگونه نقص درین سیستم و نبود روغن کافی در بین قطعات متحرک پیشرانه باعث به ارتقا دما و اصطکاک گردیده و نهایتاً منجر فساد شاتون گردد.
احتراق غلط پیشرانه
هرگونه خلل در فرآیند احتراق پیشرانه برای مثال خودسوزی و احتراق زودتر از موعد قادر است باعث ارتقا فشار به پیستون و شاتون گردیده و سعی آن ها را مختل سازد. این مورد پیستون را زودتر از مجال مقرر به سمت تحت خواهد ارسال کرد که سود آن زیر تأثیر قرار به چنگ آوردن شاتون و شکستگی یا این که خمیدگی آن خواهد بود.
تصادف خودرو
در تصادفات شدیدی که نصیب جلوی خودرو ضربه میبیند احتمال زخم دیدن اجزای داخلی مثلا گرایشلنگ، پیستون و شاتون وجود خواهد داشت.
رانندگی پرفشار
رانندگی پرفشار و هیجانی به ویژه در سرعتهای بالا که با معکوسهای ناگهانی یار و همدم میباشد میتواند فشار مضاعفی بر قطعات داخلی پیشرانه وارد نماید. درصورتیکه شاتون استهلاک بالایی داشته باشد هرگونه فشار غیرعادی وارده موجب فساد آن شود.
- ۰۳/۰۶/۲۵
دستبند چاکرا